صفحه 8--8تیر 89
چربی سوز چیست؟
نويسنده:نصیر نیک فرجام
انواع چربی سوزها چیستند؟ و چرا استفاده می شوند؟
به هر ماده ای که بتواند انرژی سوخت و ساز پایه را افزایش دهد چربی سوز گویند.
1- ترموژنیک ها :
این چربی سوزها شامل دو دسته هستند. دسته اول از طریق اثر بر روی غده تیروئید و افزایش 3 T و4 T و در نهایت افزایش تیروکسین منجر به شدت سوخت و ساز و سوخت و ساز می شود که باید زیر نظر پزشک مصرف شود. زیرا در صورت استفاده خودسرانه ممکن است فرد به هیپرتیروئیدیسم دچار شود.
دسته دوم ترموژنیک ها از طریق اعمال اثر بر روی عصب سمپاتیک اعصاب خودمختار باعث افزایش کاتکول آمین ها که مشتقات آمینی بنزن هستند می شود که این مشتقات کاتکول آمینی شامل هورمون های آدرنالین و نورآدرنالین می باشد که از قسمت مرکزی غده فوق کلیوی ترشح می شود که از این قبیل می توان به مکمل افدرین که از گیاه افدرا از خانواده افدراسه تهیه شده اشاره کرد. رازهایی نظیر آتروپین و هیوسین را سکوپولامین نیز در این دسته قرار می گیرند که باید زیر نظر پزشک مصرف شوند با مصرف مکمل افدرین بدن در حالت ستیزوگریز قرار می گیرد. در این حالت خون بیشتری به بافت ها می رسد و سوخت و ساز سلول به ویژه کاتابولیسم را افزایش می یابد و در زمان مصرف افدرین فرد دچار طپش قلب می شود.
برخی از ورزشکاران به علت مشاهده اثرات افدرین در چربی سوزی به مصرف بیش از حد و خودسرانه آن اقدام می ورزند و دچار بعضی بیماری های روانی مانند خشونت بیش از حد و عدم تعادل رفتاری می شوند که باید سریعاً به پزشک مراجعه کنند تا پزشک با آزمایشات مربوطه داروهایی نظیر، پروپرانولول- اوکسپرنولول و سوتالول و ... را به شخص تجویز کند که این داروها مسدود کننده «گیرنده» بتای قلبی هستند. زیرا اثر افدرین بر روی گیرنده های بتا قلبی می باشد.
2- بلوکه کننده ها :
این دسته چربی سوز نیستند ولی مانع جذب چربی در بدن می شوند. به این طریق که سلول چربی را فارگوسیت می کند و دور تا دور سلول چربی را فرا می گیرد تا از طریق بدن جذب نشوند.
از بلوکه کننده ها می توان به چیتوسان و گوارانا اشاره کرد که این دو مولکول از جلبک های دریایی ساخته شده اند و جزء بی ضررترین چربی سوزها به حساب می آیند که با مجوز وزارت بهداشت
عرضه می شوند.
3- دفع کننده ها :
این دسته نیز چربی سوز نیستند و فقط مانع جذب چربی در بدن می شوند. مثلاً زنیکال باعث می شود آب بدن به همراه سدیم و پتاسیم از طریق ادرار دفع شود و نیز مقدار کمتری از مواد غذایی جذب بدن شود و یا «تریامترن H» که پتاسیم را در بدن نگه می دارد و فقط سدیم را به همراه آب از بدن دفع می کند و فشار کمتری را به قلب وارد می کند و در اصل با مصرف دیورتیک ها وزن بدن از طریق دفع آب کم می شود و چربی ها مصرف نمی شوند و دیورتیک ها جزء خطرناک ترین داروها به حساب می آیند، زیرا تعادل الکترولیتی بدن را به هم می زنند.
در دسته دفع کننده ها مکملی به نام زینکال وجود دارد که آنزیم لیپاز معده را از بین می برد و فرد با مصرف چربی هم چاق نمی شود زیرا چربی ها جذب بدن نشده و از راه مدفوع دفع می گردند و فرد همیشه دارای مدفوع چرب می باشد که مصرف آن نیز خطراتی به همراه دارد.
4- آنابولیک ها :
شامل: یوهیمبین- DHEA- تریبولوس دلتا4، آندروستن دیون می باشند. از مکمل های نام برده شده DHEA و دلتا 4- آندروستن دیون پروهورمون می باشند. یعنی یک یا دو مرحله قبل از ساخت تستوسترون اند و با مصرف آنها بدن به صورت طبیعی تستوسترون تولید می کند و از طریق خواص آنابولیک آنها چربی سوزی اتفاق می افتد. یوهیمبین و تریبولوس ترستریس
( نام علمی فارفاسک ) باعث افزایش تستوسترون به صورت طبیعی می شوند. این دسته بیشتر در دوران رژیم ورزشکاران مصرف می شود تا علاوه بر چربی سوزی بافت عضله شان حفظ شود. استفاده پروهورمون ها مدتی است در مسابقات ورزشی ممنوع شده است.
5- ترکیبات آلی اکتیو :
شامل آنزیم ها، کوآنزیم ها و ویتامین ها و بعضی ترکیبات آلی می باشند. مثل مکمل هایی چون کوآنزیم 10Q کرومیوم- آنتی اکسیدان ها- ال کارنیتین که این دسته جزء بی ضررترین
چربی سوزها می باشد.
6- چربی های مفید :
این دسته LDL را کاهش و HDL را افزایش می دهد و سریع تر به انرژی تبدیل شده و سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد و شامل مکمل هایی نظیر CLA که از شیر گاو به دست آمده و روغن های MCT مثل روغن کنجد، زیتون و روغن های گیاهی می باشد. این دسته نیز جزء بی ضررترین چربی سوزها محسوب می شود که برخی از آنها مجوز وزارت بهداشت
ایران را داراست.
یک بیماری در کاربران رایانه
مهر: نتایج یک نظرسنجی نشان می دهد افرادی که از کندی و عملکرد آهسته رایانه عصبی می شوند از یک بیماری شایع ناشی از فناوری زدگی به نام «سندروم ساعت شنی»
رنج می برند. در این نظرسنجی که شرکت اینتل انجام داده است از حدود دو هزار نفر مصاحبه شد که 66 درصد از این مصاحبه شوندگان، کاربرانی بودند که از فناوری های کند و با واکنش پذیری پایین «نسبتاً عصبی» می شدند. در حالی که 23 درصد گفتند که در برخورد با رایانه ها و سایر دستگاه های انفورماتیکی کند و کم تحرک «بسیار زیاد» و یا «بی نهایت» عصبی می شوند. سرپرست این نظرسنجی از اینتل توضیح داد که سندروم ساعت شنی یک بیماری شایع در بین کسانی است که با دیدن ساعت شنی کوچک روی نمایشگر، در زمانی که رایانه مشغول بارگذاری و یا باز کردن یک برنامه ظاهر می شود، مضطرب و عصبی می شوند. بر اساس گزارش رویترز، وی اظهار داشت:
« در موارد شدید تر چهار درصد از کاربران گفتند که باید یک تا سه ساعت منتظر بازشدن یک صفحه و یا بارگذاری باشند. در مدت زمان انتظار، تنش آن ها تشدید می شود. به خصوص اگر زمان محدودی برای کاری که باید انجام دهند داشته باشند این عصبی شدن بیشتر و بیشتر می شود.»
آشنایی با ریزمغذی ها:
ویتامین آرامش
دکتر علی اکبر حسینی
ویتامین B6 همانند سایر ویتامین های گروه B یک ترکیب محلول در آب است که نوع فعال آن در فعاليت بيش از 50 آنزيم متابوليكي دخالت داشته و كمبود و افزايش آن، هر دو ميتواند باعث اختلالات عصبي شود. کمبود آن در شيرخواران و كودكان بصورت حملات تشنجي، بي قراري، كندذهني و نوروپاتي محيطي مشاهده شده است. از آنجا که اين ويتامين در تشكيل هموگلوبين خون مؤثر است، کمبود آن می تواند در ساختار خوني منجر به هيپوكروميك گردد. فقدان ويتامين B6 سبب علائمي مثل ضعف اعصاب و بروز حالات عصبي و تحریک پذیری می شود.همچنین افسردگي، حالت تهوع، خستگي، افزايش خطر بيماري ها و عفونت ها و تشنج در اطفال از علائم كمبود آن هستند. مصرف ويتامين B6 در سوخت و ساز
پروتئين و سنتز نقش مهمي دارد و از افسردگي هاي دوران بارداري نيز جلوگيري کرده و تهوع و استفراغ اين دوران را از بين مي برد. مطالعات بالینی مرکز تحقیقات روانپزشکی و روانشناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران حاکی از آن است که استفاده از نوعی ترکیبات گیاهی با عنوان «فمی» که در بر دارنده
مقادیر مناسبی از این ویتامین همراه با گیاهان دارویی مختلف می باشد می تواند به طور مؤثر در بهبود سندرم پیش از قاعدگی با توجه به طیف وسیع نشانه های آن راهگشا باشد.
علاوه بر این از آنجا که مصرف قرص هاي ضد بارداري ممکن است در بدن تغييرات سوخت وسازی ايجاد کند ،نياز بدن به ويتامين B6 در این دوران بیشتر احساس می شود.
منابع اصلي غذايي آن جوانه گندم، زرده تخم مرغ، آجيل، گوشت، ماهی و موز ميباشند. از آنجا که مکملهای غذایی كامل كننده نيازهاي سلولي انسان به ويتامين ها يا املاح هستند،در صورت عدم تامین این ویتامین از طریق مواد غذایی، می توان بر اساس توصیه پزشک از مکملهای غذایی مناسب استفاده نمود. خصوصا زمانی که تلفیقی از چند ریز مغذی
و داروی گیاهی مورد نیاز بدن باشد. در پایان باید گفت ماهیچه های بدن با در برداشتن حدود 80 تا 90 درصد ذخایر ویتامین اصلی ترین بافت ذخیره ای این ویتامین محسوب می شوند.این درحالی است که مقادير بيش از حد نياز اين ويتامين تقريبا هشت ساعت پس از خوردن غذا دفع مي گردند.
سالمندان، سرگیجه را جدی بگیرند
سرگیجه، واژه ای است که برای شرح تعداد وسیعی از علایم طبی به کار می رود.
این علایم ممکن است شامل احساس تنگی نفس، بی هوشی،
گیجی و احساس کاذبِ تاب خوردن باشد.
سرگیجه واژه ی خیلی صریحی نیست و گاهی اوقات وقتی بیمار، از سرگیجه شکایت می کند، پزشک باید با تفحص دقیق، منظور بیمار را از سرگیجه مشخص کند، به دلیل این که طیف وسیعی از علایم می توانند به شکل سرگیجه بروز کند.
از نظر پزشکی اگر فردی احساس چرخش یا حرکت خود یا محیط اطراف خود را داشته باشد، یعنی فرد احساس کند که یا خودش می چرخد و یا اشیای اطراف در حول محور فرد در حال چرخش است، لفظ سرگیجه برای فرد، مورد استفاده قرار می گیرد.
گاهی اوقات علایم خاصی با سرگیجه در تشابه است. شرایطی است که فرد ممکن است به هنگام برخاستن از روی زمین، خصوصا اگر مدت طولانی ایستاده یا نشسته باشد، دچار افت فشار خون و حالت های مشابه گیجی شود که برخی از بیماران از حالت تاری دید موقت و گذرا نیز شکایت می کنند.
اگر این حالات به صورت گذرا و در حد چند ثانیه یا دقیقه باشد، عارضه خاصی به حساب نمی آید اما در صورت تکرار این حالات و طولانی تر شدن زمان آن خصوصا در افراد با سابقه فشار خون، دیابت، بیماری قلبی و عروقی و افراد مسن، نیازمند بررسی های پزشکی و تشخیصی خواهد بود.
حالت دیگری که در بعضی از افراد مضطرب ممکن است با سرگیجه اشتباه گرفته شود، نوعی از اضطراب های حمله ای است که ما به آن ها حمله پانیک می گوییم.
این نوع حمله ها، دفعتا اتفاق می افتد و معمولاً در بیمار با حالت اضطراب شدید، تپش قلب، تعریق و گاهی اوقات احساس قریب الوقوع بروز مرگ، بروز می کند. معمولاً این حالت حملات اضطرابی ممکن است به صورت بروز سرگیجه، گیجی، منگی سر و تهوع همراه باشد. اما گاهی این حالت با علایم واقعی سرگیجه که همان احساس چرخشی و حرکت محیط در اطراف فرد و یا فرد در اطراف خود است، بروز می کند.
از مسایل دیگر که به صورت سرگیجه تظاهر می کند و شیوع نسبتا بالایی در جامعه دارد، مواردی است که افراد از یک بیماری عمومی زمینه ای رنج می برند. این افراد وقتی که به مدت طولانی می ایستند و یا در شرایط خاص مثل هوای گرم و یا مکان های شلوغ و پُر ازدحام قرار می گیرند، پس از گذشت مدت زمانی احساس سرگیجه و افت فشار خون به آن ها دست می دهد. لذا توصیه و تاکید دارم به منظور شناخت و تشخیص قطعی مشکل خود در هر سن و موقعیتی که هستید، با پزشک متخصص مشورت کنید.
گاهی اوقات بروز حالت هایی مشابه سرگیجه در جوانان بی اهمیت تلقی می شود ولی باید در سالمندان مورد بررسی دقیق پزشکی قرار گیرد.
مدیر مسول و صاحب امتیاز : محمد عسلی