صفحه 12--21 آبان 92
ز من پرس...
مقالههایی به پیری
طرفِ کلاه زو
چهل و پنجمين مقاله
شکل هلال هر سَرِ مَه ميدهد نشان
از افسرِ سيامک و طرفِ کلاه زو
سخني که از خواجه شيراز و حافظ قرآن بر صدر اين نوشته نشسته، خود خبري است، که مبتدايش، در بيت پيش از آن بر زبان خواجه رفته است «ساقي بيار باده که رمزي بگويمت / از سرِّ اختران کهن سير و ماه نو».
در سخن بر صدر نشسته، خواجه شکل هلال هر سرِ مه را به نشانه آورده است، لاغر، کم جلوه، که در جاهاي ديگر شعر خواجه، و هم ديگر شاعران، نشاني است از پشت خميده و تن ناتوان «رحم آر بر دلِ من کز مهر روي خوبت / شد شخص ناتوانم باريک چون هلالي» و از پي آن «از افسرِ
سيامک و طرف کلاه زو» براي نشان دادن اين: «تخم وفا و مهر در اين کهنه کشت زار / آنگه عيان شود که رسد موسم درو».
داستان سيامک را به شاهنامه خواندهايم، و حافظ ما پيش از ما، که شايد با حافظه خدا داده، بيشتر شاهنامه را به حفظ داشته، و هم کوتاهي پادشاهي زو را.
گيومرث، اولين پادشاه ايران، و به آورده، شادروان نيکلا راست استاد زبانهاي باستاني ما به هنگام دانشجوئي، «اين گيومرث با آدم ابوالبشر يکي است». (مجله واژه ـ شماره اوّل ـ ديماه 1337 و بازآورده در «دور روزگار» دفتر اول، از آغاز پادشاهي گيومرث تا پايان کار رستم، نوشته اين نگارنده ـ صفحه 10ـ مقاله «آمدن فرسيان به فارس»)
و او را پسري که «سيامک بُدش نام و فرخنده بود / گيومرث را دل بدو زنده بود» و در برابر سيامک دشمني، که اهرمن است و بد سگال، که او نيز «يکي بچه بودش چو گرگ سترگ / دلاور شده با سپاه بزرگ».
من در همان دفتر «دور روزگار» در اين باره چنين آوردهام و اکنون نيز باز ميآورم «سخن به رمز است و ناچار بايد به رمز گشائي رو آورده شود، دليري آن بد سگال نه به تن و توش خود است، که از «سپاه بزرگ» است، و اين دلاوري نه دل آوري است، که غرور است، که بسيارند که ناتوانند، اما بدين «سپاه بزرگ» مغرور، که ميپندارند، دلاورند و بيهماورد».
سرانجام آن سيامک فرخنده رو اين که در نبرد با آن ديو بچه «بزد چنگ وارونه ديو سياه / دو تا اندر آورد بالايِ شاه» و بدينگونه «سيامک به دست چنان زشت ديو / تبه گشت و ماند انجمن بيخديو».
ادامه در صفحه 10
استفاده از روشهای نوین در مطالعات نقوش سنگی تختجمشید
مدير اجرايي مجموعه تخت جمشيد، گفت: تخت جمشيد جزو اولين آثار تاريخي ايران
است كه نقوش سنگي آن به روش طيفسنجي فلورسانس اشعه ايکس (XRF) آناليز شد.
مسعود رضايي با اشاره به انجام آزمايشهاي جديد به روش xrf روي نقوش سنگي
تخت جمشيد، افزود: در اين فصل از مطالعات سنگ
از يك دستگاه پرتابل استفاده شد كه طي آن به جاي انتقال نمونههاي سنگ به آزمايشگاه، نمونهها در مكان اصلي خود و در مجموعه تخت جمشيد بدون كوچكترين آسيبي مورد تحليل قرار گرفت.
وي با بيان اينكه در تختگاه تخت جمشيد، كاوشهاي باستان شناسي انجام شده، اما آنچه ضرورت دارد مطالعه، بازنگري و مانيتورينگ مرمتها و همچين بررسي وضعيت آسب پذيري نقوش سنگي تخت جمشيد در شرايط امروزي است، گفت: به همين منظور برنامه مطالعات سنگ با عنوان " از تختگاه تا تختجمشيد" توسط هياتي متشكل از كارشناسان ايراني و ايتاليايي و با رويكرد حفاظتي و مرمتي، از سال 87 تاكنون اجرايي شده است.
سرپرست تيم ايراني مطالعات سنگ در تخت جمشيد نيز در تبيين آخرين نتايج مطالعات سنگ مجموعه تخت جمشيد گفت: تا كنون بيش از 200 نمونه آزمايش در تخت جمشيد انجام شده، همچنين مواد و مصالح خاص تخت جمشيد تشخيص و ساخته شده است اما بكار گيري اين مواد و طيف مرمت و حفاظت نقوش در مقياس گسترده تر، به نتايج آزمايشات تكميلي و مواد مرمتي به كار گرفته شده
بر ميگردد.
عليرضا عسگري با اشاره به اين كه اهميت اين دور از مطالعات به دليل توسعه مرمت و حفاظت از نقوش سنگي تخت جمشيد است، افزود: كار آزمايشي تخت جمشيد توسط مرمتگران ايراني و ايتاليايي انجام شده است و وضعيت آسيب پذيري آن در شرايط امروزي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است و انجام آزمايشات تحليل عنصري كانيهاي سنگ در اين دوره به روش xrf بهعنوان مکمل مطالعات کانيشناسي کاربرد زيادي در بررسيهاي مطالعاتي مورد نظر و حفاظت از آثار دارد، متعاقباً اين فصل از كار، كنترل و بازنگري مرمت نقوش را به مرحله تحقيقات نهايي
وارد ميكند.
عسکری با اشاره به اینکه خود سرپرستی برنامه مطالعات نقوش سنگي تخت جمشید را بر عهده داشته است یادآور شد: پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیای ایتالیا، به عنوان سرپرست تیم ایتالیایی و نيز متخصصاني در حوزه مرمت، شيمي و فيزيك در این مطالعات پژوهشي- ميداني حضور داشتند.
وی گفت: این فصل از کاوش در چارچوب برنامههای مطالعات و همکاریهای مشترک هيأتهاي ايراني و ايتاليايي، پايگاه ميراث جهاني پارسه- پاسارگاد و واحدحفاظت و مرمت مجموعه تخت جمشيد، در بخش پژوهشهای میدانی انجام شد. طيفسنجي فلورسانس اشعه ايکس (XRF) يك روش آناليز دستگاهي است كه در آن از روش طيف نشري اشعه ايکس، براي تجزيه لايههاي سطحي استفاده ميشود.
اين دستگاه توانايي انجام آناليز عنصري بهصورت كيفي و نيمه كمينمونههاي معدني مانند: نمونههاي زمينشناسي، کانيها، سنگها، شيشه، سيمان، سراميکها، آلياژهاي فلزي و غيره را دارد.
برانگيختگي نمونه در اثر تابش پرتو ايکس موجب انتقال الکتروني در لايههاي مختلف اتم ميشود که هر انتقال الكتروني همراه با نشر يك خط طيفي پرتو x است. طول موج خطوط طيفي نشر شده مبناي تجزيه كيفي عناصر و شدت پرتوها متناسب با فراواني يا کميت عناصر موجود در نمونه است.
مسئول انجمن نمایش سازمان بسیج هنرمندان سپاه فجر فارس:تئاتر آیینی الهام گرفته از فرهنگ عاشورایی است
فارس: مسئول انجمن نمایش سازمان بسیج هنرمندان سپاه فجر فارس گفت: تئاتر به ویژه تئاتر آیینی برگرفته از فرهنگ عاشورایی است که برای تحقق و تقویت این فرهنگ و تعمیم آن به اندیشههای جامعه نیاز به بازنگری دارد.
عبدالحمید زارع دیروز اظهار داشت: انتقال روشنگریها و رشادت و شهادت حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) در فاجعه عاشورا از طریق تئاتر و نمایش آیینی بهترین وسیله برای رسیدن به فرهنگ عاشورایی است. وی خاطر نشان کرد: انجمن نمایش سازمان بسیج هنرمندان سپاه فجر استان فارس متشکل از هنرمندان بسیجی از طریق تشکیل کارگاههای نمایشی در شهرستانهــا و نواحی بسیج فعالیتهای گستردهای را در قالب تئاتر و نمایش برای معرفی قیام عاشورا و شناساندن اهلبیت عصمت و طهارت به نسلهای جوان و نیز رشادتهای رزمندگان اسلام در هشت سال دوران دفاع مقدس انجام داده است. مسئول انجمن نمایش سازمان بسیج هنرمندان سپاه فجر استان فارس تصریح کرد: هنرمندان تئاتر و نمایش آیینی بدون نگاه به فرهنگ عاشورایی و حمایت متولیان فرهنگی به ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلاميقادر به ترویج این فرهنگ بین نسل جوان نیستند. زارع تصریح کرد: نمایش تئاتر آیینی که برگرفته از حماسه عاشورا در سال 61 هجری قمری است میتواند جوانان را به سوی معرفت قیام ابا عبدالله الحسین (ع) و شیوه بندگی حضرت حق هدایت کند. وی بیان داشت: به عنوان یکی از پیرغلامان با تشکیل هيأت عزاداران علی بن ابیطالب (ع) از بیش از 50 سال تاکنون در بسیاری از آیینهای
مــذهبی مانند زنجیر زنی، مــداحی، اطعام، گهوارهکشانی و حمل طبق و کتل به اجرای این فریضه مقدس و معنوی پرداختهام.
مسئول انجمن نمایش سازمان بسیج هنرمندان
سپاه فجر استان فارس با اشاره به اینکه شکاف فرهنگی بین نسلهای گذشته و امروز باعث شده که فرهنگ اصیل عاشورایی به شکل ضعیف در هيأتها برگزار شود، افزود: باید شرایطی فراهم شود تا جوانان با اندیشههای اصیل اسلاميو عاشورایی از طریق تئاتر، نمایش آیینی و دیگر ارتباطات جمعی آشنا شوند.
بستههاي فرهنگي طرح شاخص بين مديران فارس توزيع شد
ایرنا: دبیردبیرخانه سبک زندگی معاونت فرهنگی و امور اجتماعی شهرداری شیراز گفت: بیش از یکهزار و 200 بسته فرهنگی "طرح شاخص" بین مدیران استانی و شهرستانی
فارس توزیع شده است.
علیرضا احمدی افزود: با هدف عملیاتی کردن
الــگوی تمدن نــویـن اسلامي بر اساس شاخصهــای سبک زنـدگی و نیز نهضت مطالعه مفید، پس از ایجاد دبیرخانه دائمي سبک زندگی در این معاونت، اجرای طرحی با عنوان شبکه آموزش خانواده صالح (طرح شاخص) برای تهیه و ارسال محصولات فرهنگی به جمعی از همکاران شهرداری شیراز و مسوولان فرهنگی استان فارس و شهرستان شیراز پیش بینی شد.
وی ادامه داد: از ابتدای آغاز این طرح تاکنون درسه مرحله، بیش از یکهزار و 200 بسته فرهنگی که محتوای آنها براساس شاخصهای سبک زندگی مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است، ویژه مسوولان شهری و استانی و فعالان فرهنگی شیراز تهیه و ارسال شده است.
او اظهارکرد: در این بستههای فرهنگی یک مسابقه کتبی از کتاب ارسالی همان دوره قرار دارد و مخاطبان طرح ميتوانند با شرکت در این مسابقه به قید قرعه از هدایایی ارزشمند بهره مند شوند.
واگذاري تاليف 20 درصد از محتواي کتابهاي درسي به استانها
ایبنا: رییس سازمان پژوهش و برنامهریزی
آموزشی گفت: بر اساس برنامه درسی ملی تهیه و تالیف ۲۰ درصد محتوای کتابهای درسی به استانها واگذار میشود.
حجتالاسلام محیالدین بهرام محمدیان
افزود: بر اساس برنامه درسی ملی، در کنار استفاده از کتابهای درسی، از رسانههای دیگر نیز استفاده میکنیم و تهیه 13 فیلم آموزشی برای سال تحصیلی 93ـ 92 با همین هدف صورت گرفته است، ضمن اینکه در سالهای اخیر موفق شدیم کتابهای جدید را پیش از آغاز سال تحصیلی در اختیار
معلمان قرار دهیم.
وی ادامه داد: هم اکنون فقط تعدادی از مدارس
کشور هوشمند شدهاست که امیدواریم تا سال 1404 یا تا پایان سال 1402 که یک دوره 12 ساله را طی میکنیم، همه مدارس به امکانات لازم مجهز شوند.
معاون پژوهشی وزیر آموزش و پرورش همچنین با اشاره به کتابهای کمک آموزشی گفت: هفت عنوان «کتابنامه رشد» منتشر و عناوین کتابهای درسی مناسب در آنها معرفی شده است که کتابخانههای مدارس بر اساس آن تجهیز شود.
وی با بیان اینکه در فرآیند یاددهی و یادگیری باید مسایل انتزاعی را تسهیل کنیم تا مفاهیم علوم انسانی و ریاضی بهصورت حسی و در قالب فیلم به دانش آموزان ارایه شود، افزود: تولید کتاب کار برای رقابت با ناشران خصوصی نیست، بلکه بهعنوان نمونه کار ارایه شدهاست. بر این اساس کتابهای تولید شده نمونه است و چنانچه ناشران در راستای سند تحول آموزش و پرورش کتاب تولید کنند، مورد حمایت سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی قرار میگیرند.
وی افزود: امسال 9 عنوان کتاب تازه تالیف در دوره ابتدایی، 11 عنوان کتاب پایه هفتم، 21 عنوان کتاب راهنمای معلم، 13 فیلم آموزشی، 15 نرمافزار آموزشی، 60 عنوان کتاب کار، هفت عنوان کتابنامه رشد و دو مجله ویژه رشد برای پایه سوم و هفتم منتشر شدهاست.
حسین آتشپرور:خیام مینیمالیستترین نویسنده جهان است
ایسنا: حسین آتشپرور که پژوهشی در باره رباعیات خیام انجام داده، در زادروز 61 سالگیاش، با بیان اینکه خیام از همه شاعران و نویسندگان دیگر کمتر کلمه به کار برده، میگوید، خیام مینیمالیستترین نویسنده جهان است و آثارش با معیارهای قصهنویسی امروزی تطابق دارد.
حسین آتشپرور که 20 آبانماه 1331 در دیسفان گناباد به دنیا آمده، در باره دوران کودکیاش، گفت: در دوران کودکی قبل از اینکه ما به مشهد بیاییم، پدرم در مشهد بود و ما با مادرمان در دیسفان زندگی میکردیم. مادرم فرد جزیینگری بود و در آنچه به ما میگفت، جزیینگری خاصی مشاهده میشد و من آن جزیینگری را به یاد سپردم. بعدها فهمیدم که جزیینگری باعث ایجاد تصویر در ذهن میشود و به درد داستاننویسی میخورد. پدربزرگ مادریام نیز همینطور بود. البته هیچکدام از آنها سواد نداشتند و سوادشان شفاهی بود. من خود از اولین نسلهای باسواد بودم.
او در ادامه اظهار کرد: در آن دوره در روستا هیچ کتابی به دست من نمیرسید، تا اینکه به شهر آمدیم و آرامآرام با کتاب آشنا شدم. من 9 ساله بودم که به مشهد آمدیم. در آن دوره فضای متفاوت و متضاد مشهد، دیدن درخت پرتقال و کاج که در زمستان هم سبز بود، ساختمانهای دوطبقه، خیابان، چراغ، لامپ و... همه برای من جدید بود. این تضادها به جهان ما اضافه شد و در ذهنم به صورت انباشت داستانی درآمد. شاید نسل امروز نسبت به نسل ما دنیای یکنواختتری داشته باشند. نسل ما روستا و شهر، دوران پیش و پس از انقلاب، جنگ و همچنین ظهور اینترنت را تجربه کرده است. همه اینها بر داستاننویسی ما تأثیر گذاشت.
مدیر مسول و صاحب امتیاز : محمد عسلی