روزنامه عصر مردم

بر باد رود و آنان بمانند و آوار مشكلات و سالي ديگر كه شايد خوب باشد يا بد!!
دست‌ها را حائل چشم‌هاي به‌گودي نشسته مي‌كند، افق آسمان را كه به انتهاي زمين! چسبيده مي‌نگرد و قد و قامت
گندم‌ها را با چشم مي‌سنجد و زردي طلاگونه‌شان را سنگ محك مي‌زند و در دل آية‌الكرسي مي‌خواند و دورادور به مزرعه‌اش مي‌دمد!
دست‌هاي خالي‌اش را در جيب‌هايي كه سهمشان از ارزش افزوده توليداتي كه همراه با دانه دانه آنها زندگي كرده است و شب و روز گذرانده، تهي است،
فرو مي‌كند و اميدوار، دل به خدا مي‌سپارد و ...
یکی از بخش های مهم در تولیدات اقتصادی، کشاورزی است؛ فعالیتی که بخش قابل توجهی از فعالان اقتصادی در کشور از جمله استان فارس مستقیم یا غیرمستقیم از محل آن ارتزاق می کنند.
تولیدی که به دلیل مزیت هایی ناشی از تنوع آب و هوایی در استان فارس، طرفداران خود را داشته و سهم قابل توجهی در تامین غذای کشور از آن خود کرده است. اما علی رغم سهم نسبتا بالای فارس در تامین غذا و میوه کشور، سهم کشاورزان استان از ارزش افزوده ی
محصولاتشان در مقایسه با سهم تولیدشان در کشور ناچیز است. کشاورزی فارس به گواهی صاحب نظران و اسناد، علی رغم تولید 10 درصدی از محصولات کشاورزی کشور، سهم ناچیزی از ارزش افزوده این محصولات را از آن خود کرده است.
سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در این خصوص با بیان اینکه کشاورزی استان فارس اقتصادی نیست، به خبرنگار ایسنا گفت: هزینه‌های تولید بخش کشاورزی فارس بسیار زیاد است.
محمدمهدی برومندی با بیان اینکه کشاورزی در استان فارس، معیشتی است، افزود: هر کشاورز در استان به‌طور متوسط پنج تا هفت هکتار بسته به نوع محصول در اختیار دارد و با امکانات سنتی به تولید محصول کشاورزی می‌پردازد.
وی به شاخص‌های مطلوب کشاورزی اشاره و با تعریف ضریب مکانیزاسیون به عنوان یکی از این شاخص‌ها مبنی بر میزان اسب بخار در هر هکتار از زمین‌های کشاورزی، خارنشان کرد: در کشورهای با کشاورزی توسعه یافته این میزان چهار و نیم الی 9 اسب بخار است اما در استان فارس این میزان یک و دو دهم
است که نشان می‌دهد برای انجام امور کشاورزی چه اندازه عقب هستیم.
برومندی یکی دیگر از شاخص‌های توسعه یافتگی در کشاورزی اقتصادی در دنیا را فعالیت تعداد نفرات در زمین کشاورزی برای تامین 100 نفر غذا معرفی و اظهار کرد: در کشورهای
توسعه یافته این عدد حداکثر شش نفر است اما در کشور ما از جمله استان فارس این عدد بین 38 تا 45 نفر است.
وی همه این مشکلات را عاملی در نداشتن کشاورزی صنعتی و اقتصادی دانست و گفت: یکی دیگر از مشکلات در استان فارس، موضوع آب است که برای استفاده از آن از سوخت‌های دیزلی برای استخراج آب استفاده می‌کنیم حال آنکه با برق‌دار کردن مکانیزم استخراج می‌توان بیش از 600 میلیون تومان در سال صرفه‌جویی کرد.
 سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس همچنین به وضعیت استان فارس در حفر چاه‌های آب اشاره و اظهار کرد: 75 هزار حلقه چاه در استان فارس وجود دارد که 20 هزار حلقه‌ی آن بصورت غیرمجاز است و حتی در چاه‌هایی که به‌صورت مجاز فعالیت می‌کنند نیز فرآیند استخراج برقی نیست که باید به این موضوع نیز توجه شود.
اگر چه شاخص های توسعه کشاورزی در فارس چندان رضایت بخش نیست و سخت افزارهای کشاورزی در استان چنگی به دل نمی زند، اما در حوزه نرم افزاری و برنامه های اجرایی بخش کشاورزی نیز علی رغم همه تلاش ها، کاستی های فراوانی به چشم می خورد.
رئيس اتاق بازرگاني، صنعت و معدن فارس به خبرنگار ایسنا گفت: استان فارس سالانه 10 ميليون تن محصولات كشاورزي و باغي کشور را توليد مي كند، اما حدود 25 درصد از این تولیدات در صنايع تبديلي، فرآوري و بقیه
خام فروشی می شود.
فریدون فرقانی از دلايل بي بهره ماندن
كشاورزان فارس از ارزش افزوده محصولاتشان را وجود واسطه ها عنوان و خاطرنشان كرد: بين توليدكننده و
مصرف كننده واسطه هاي زيادي وجود دارد كه از دلالي و واسطه گري سود فراواني بدست مي آورند، براي رفع اين مشكل بايد مكانيزم نظام توزيع تغيير كند.
وي تغيير الگوي كشت را نيز يكي ديگر از مواردي دانست كه باعث افزايش بهره وري در بخش كشاورزي استان
مي شود و گفت: با توجه به هزينه هاي
نهاده ها در بخش كشاورزي، اگر كشاورزي استان با الگوي كشت فعلي ادامه يابد، توسعه پايدار كشاورزي دور از دسترس خواهد بود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در این خصوص معتقد است که
بهره گیری از فارغ التحصیلان دانشگاهی رشته کشاورزی در کارآفرینی و کاهش اتکای کشاورزی استان به دولت، استفاده از ضایعات کشاورزی و تعادل زمانی و مکانی در محصولات کشاورزی از جمله مواردیست که مدیران اجرایی کشاورزی استان باید بدان توجه داشته باشند.
جعفر قادری با بیان اینکه اگر هم نگاه ملی در تولید محصولات کشاورزی داریم باید بصورت استانی عمل کنیم، افزود: اگر دولت نگران تامین محصولات استراتژیک کشور است، باید هزینه اش را تامین کند و اگر این هزینه ها تامین نمی شود، نیازی نیست استان به تولید محصولاتی بپردازد که در تولیدش منابع استاني بصورت بهینه استفاده نمی شود.
قادری همچنین به خبرنگار ایسنا گفت: در طول سال های گذشته به سمت توسعه کمی کشت ها در استان فارس رفته ایم و بخش زیادی از این تولید را نیز به روش سنتی تولید کرده ایم.
وی با تاکید بر توسعه کشت گلخانه ای
در استان فارس، اگر چه ناکافی بودن تسهیلات برای کشت گلخانه ای در استان فارس را صحیح دانست در عین حال
خاطرنشان کرد: برای بخشی از فعالیت ها به سرمایه گذاری نیاز است اما با مدیریت صحیح منابع از جمله آب نیز می توان بر بخشی از مشکلات غلبه کرد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس همچنین گفت: از منابع آبی در کشاورزی استان فارس به صورت بهینه استفاده نشده است و علی رغم آنکه با هزینه های هنگفت، آب را استخراج و محصولی را تولید کرده ایم و اگر هم این محصول صادر شده است، در حقیقت صادرات آب استان بوده است.
سرمایه گذاری نیز به عنوان یکی از موضوعات اساسی در ساخت سخت افزارها
و حتی بخش نرم افزاری اقتصاد و یکی از عوامل مهم در افزایش بهره وری و تولید نفر ساعت با توجه به محدودیت منابع طبیعی از جمله زمین در بخش کشاورزی است که بخشی از مشکلات کشاورزان فارس را معطوف به خود کرده است. قطعا ایجاد زیرساخت ها در حوزه صنایع تبدیلی، کاهش هزینه های تولید با توسعه کشت گلخانه ای نیازمند منابع مالی است.
یکی از منابع تامین مالی بصورت
پیش فرض بانک ها بوده و هستند اما برای تخصیص سرمایه از سوی این بانک ها
به کشاورزی نیز شاهد مشکلاتی هستیم. نماینده مردم شیراز در مجلس در این خصوص به خبرنگار ایسنا، گفت: حجم سپرده های بانکی در استان فارس رتبه پنج کشور را دارد اما میزان تخصیص اعتبارات به سرمایه گذاری های
درون استانی متناسب نیست.
قادری گفت: باید موانع و
محدودیت های اداری را برطرف کرد و مسئولان استان باید تعلل را کنار گذاشته و به صورت جدی تر با بانک ها وارد مذاکره شوند.
سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس نیز به مشکلات بانکی در خصوص ارائه تسهیلات به کشاورزان اشاره و آسان و روان سازی ارائه این تسهیلات تاکید کرد.
برومندی با انتقاد از پرداخت نشدن تسهيلات به كشاورزان، اظهار كرد:
بانك هاي حتي سند منزل روستايي كشاورزان را به عنوان وثيقه نمي پذيرند و تا اين گونه باشد كشاورزان با مشكل روبرو هستند.
وي ادامه داد: علي رغم اينكه كشاورزان املاك و امكانات خوبي دارند و آنها را به عنوان وثيقه براي دريافت تسهيلات به بانك ها عرضه مي كنند اما بانك ها پروانه كسب مغازه اي ساده را بر وثيقه مثل املاك روستائيان ترجيح مي دهند.
نماينده مردم مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد در پاسخ به پرسش ايسنا در خصوص جايگاه مجلس در وضع قانون و ملزم كردن بانك ها به اجراي آن براي حذف اين گونه مشكلات، گفت: قوانين وضع شده داريم اما بانك ها
اجرا نمي كنند!!
برومندی همچنین گفت: نظام بانكي ما پاسخگو نیست، حال آنکه رئيس
بانك مركزي در اين خصوص باید پاسخی داشته باشد.
بودن یا نبودن منابع مالی در بانک ها یا اختصاص دادن و ندادن این منابع به نیازمندان یک طرف بحث تامین مالی است اما از سوی دیگر می توان به منابع بخش خصوصی توجه داشت. می توان با ایجاد انگیزه برای سرمایه گذاران کلان بخش خصوصی یا تجمیع سرمایه های
کوچک به فعالیت های بزرگ در کشاورزی استان پرداخت. اما چه سرمایه های
کلان و چه سرمایه های کوچ بر اساس اصل منفعت اقتصادی حاضر به پرداخت هزینه ای بیشتر از منفعت از محل سرمایه گذاری خود ندارند.
استاد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامي شيراز در این خصوص به خبرنگار ایسنا، گفت: سرمايه‌گذار براي ورود در هر بخش نيازمند انگيزه است، بايد زمينه‌ها را براي افزايش انگيزه‌هاي سرمايه‌گذاران، خصوصا در عرصه كشاورزي را فراهم كرد.
خسرو پيرايي اظهار كرد: براي رفع مشكلات در بلند مدت بايد شرايطي فراهم كرد كه ايجاد و توسعه
سرمايه گذاري در بخش كشاورزي استان فارس تسهيل شود.
وي افزايش سرمايه گذاري در بخش كشاورزي را عاملي در اقتصادي كردن كشاورزي فارس در مقايسه با ساير بخش‌هاي اقتصادي دانست و افزود: اين شرايط مي‌تواند با آسان‌سازي ارائه تسهيلات بانكي به سرمايه گذاران يا وضع مقررات جديد و يا اصلاح دستورالعمل‌هاي قبلي انجام شود.
رئيس اسبق دانشكده اقتصاد دانشگاه مازندران همچنين بر حمايت از كشاورزان نيز تاكيد و خاطرنشان كرد: در كوتاه مدت نيز مي‌توان با خريد تضميني محصولات كشاورزان كه اطمينان بخش آنها است، براي رفع مشكلات فعلي غيراقتصادي بودن كشاورزي فارس قدم برداشت.
پيرايي ادامه داد: البته خريد تضميني محصولات به‌صورت مقطعي و موقتي موثر است، اما براي رفع مشكلات در بلند مدت بايد حمايت‌هايي را كه در ساير صنايع وجود دارد، در بخش كشاورزي نيز وارد كرد.
اگر چه کاهش هزینه های تولید با استفاده از فناوری و علم روز در کشاورزی و همچنین توسعه زیرساخت ها با جذب سرمایه از منابع تامین کننده شامل بانک ها
و سرمایه گذارکلان و خرد بخش خصوصی امکان پذیر است اما این همه موضوع در افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی نیست، بلکه زنجیره آخر این محصولات در صورت تامین همه شرایط ارائه به مصرف کننده نهایی چه در داخل و چه در خارج است.
علی رغم اینکه بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که تجارت آزاد باعث بهبود وضعیت همه جوامع می شود، متاسفانه فعالان اقتصادی استان نتوانسته اند به بازار خوب و دائمی برای محصولاتشان دست یابند. این مهم از سویی توجه مسئولان استانی را می طلبد. برای نمونه استاندار فارس که خود دیپلمات بوده است، ظرفیتی است که می تواند از روزنه امیدی که در عرصه بین المللی در سیاست خارجه کشور حاصل شده است نه تنها در کشورهای حاشیه خلیج فارس
بلکه در سایر کشورهای اروپایی به چانه زنی پرداخته و برای محصولات کشاورزی استان هر چند بصورت
فرآوری نشده و خام رایزنی داشته باشد.
البته در عرصه صادرات محصول چه برون استانی و چه برون مرزی باید به این نکته توجه کرد که محصولاتی صادر شوند که در تولید آنها به اصطلاح اقتصادی دارای مزیت نسبی هستیم. برای نمونه، اینکه محصولاتی در استان تولید و صادر شود که در آنها منابع آبی فراوان استفاده می شود، نه تنها ارزشی به لحاظ اقتصادی برای ما رقم نمی زند بلکه صادرات آب و همان منابع طبیعی، خدادای و تجدید نشدنی است که صادر می شود.
مدیران بخش کشاورزی نیز به جای غلو در ارائه آمارهای کشاورزی در درجه اول واقعیت های این بخش از اقتصاد را شناخته و حداقل صادقانه با کشاورزان صحبت کنند. پس از آن نیز باید از کشاورزان به عنوان نیروی انسانی که در احوالات فعلی کشور سربازان خط مقدم
جبهه جنگ اقتصادی دشمن و مرتفع کننده توطئه دشمنان از سفره های مردم هستند را هر چه بیشتر حمایت کنند. این مدیران همچنین می توانند با بکارگیری هر چه بیشتر فارغ التحصیلان بخش کشاورزی در امر ترویج علمی کشاورزی فعال باشند تا ثمردهی محصولات کشاورزی با هزینه ای
به مراتب کمتر از پرداخت خسارت به دلیل عوامل طبیعی و غیرطبیعی را تضمین کنند. همچنین باید هر چه بیشتر از ظرفیت های مراکز علمی استان فارس و خاصه شهر شیراز برای تهیه نهاده های ارزان قیمت تولید با بازدهی هر چه بیشتر استفاده کنند، ظرفیت علمی ای که به اذعان بسیاری صاحب نظران در کشور کم نظیر است. همچنین دست اندرکاران عرصه کشاورزی استان، ارائه الگوی کشت به کشاورزان را در اولویت های اصلی خود قرار دهند، چرا که با این اقدام بدون اینکه دخالت رسمی دولتی که دراقتصاد از آن به عنوان عاملی در اختلال بازار یاد می شود، می توانند در تنظیم نیاز و تعادل بازار قدم بردارند.