صفحه 11--8 اردیبهشت 88
معرفی 99 روستاي هدف گردشگري براي ايجاد خانه هاي ترويج صنايع دستي
كارشناس اداره ترويج و توسعه معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي گفت: براساس اعلام معاونت هاي صنايع دستي استان هاي كشور، تاكنون حدود 99 روستاي هدف گردشگري براي راه اندازي خانه هاي ترويج صنايع دستي روستايي تعيين شده اند.
داوود ملايي درباره طرح ايجاد خانه هاي ترويج روستايي، توضيح داد: ما با اعضاي كميته راهبردي روستاهاي گردشگري و عشايري به توافق رسيديم و طرحي به تصويب رسيد كه براساس آن، اين خانه ها بايد در روستاهاي هدف گردشگري راه اندازي شوند.
وي افزود: در مرحله نخست، روستاهاي هدف گردشگري كه صنايع دستي دارند، بايد شناسايي شوند و معمولاً سه تا پنج روستاي داراي قابليت بايد معرفي مي شدند. قرار شده است، كميته هاي استاني و شهرستاني شامل نمايندگان سازمان هاي مربوطه تشكيل تا در مرحله نخست با ارايه امكانات مورد نياز، اين خانه ها راه اندازي شوند.
اين كارشناس صنايع دستي ادامه داد: برخي از روستاهاي كشور، هدف گردشگري نيستند؛ اما مي توانند در طرح آزمایشی صنايع دستي باشند كه قرار شد، در مرحله بعدي اين طرح، اين روستاها براي راه اندازي خانه هاي ترويج صنايع دستي شناسايي و معرفي شوند. اين موضوع حتی در برنامه توسعه پنج ساله كشور لحاظ شده است.
به گفته او، براساس اعلام استانها، 99 روستاي هدف گردشگري براي راه اندازي خانه هاي ترويج صنايع دستي شناسايي شده اند؛ اما در گزارش هاي ارايه شده از فعاليت اين خانه ها فقط به آموزش صنايع دستي اشاره شده است، درحالي كه آموزش، بخش كوچكي از فعاليت خانه هاي ترويج صنايع دستي است و نبايد اين گونه باشد.
ملايي تأكيد كرد: ما طرحي را براي اجرا در خانه هاي ترويج صنايع دستي مصوب كرده ايم كه براساس آن بايد كميته هايي تشكيل شوند و ارزش يابي عملكرد استانها در اين خانه ها بر مبناي گزارش نشست هاي اين كميته ها صورت مي گيرد. در اين طرح كاملاً مشخص است كه خانه هاي ترويج صنايع دستي چه وظايفي دارند.
وي گفت: در تعطيلات نوروزي امسال، تصميم گرفته شد كه از افراد تحصيلكرده در روستاها براي فعاليت در خانه هاي ترويج صنايع دستي روستايي و اداره غيرانتفاعي اين خانه ها دعوت شود و ما به عنوان بخش دولتي روي كار اين خانه ها نظارت كنيم و اين افراد اداره كنندگان اصلي خانه ها باشند.
كارشناس اداره ترويج و توسعه معاونت هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره اين كه آيا قرار است خانه هاي ترويج صنايع دستي روستايي خلأ حلقه هاي مفقوده در صنايع دستي را پر كنند و مانند تعاوني ها، صنعتگران روستايي را از نظر تأمين مواد اوليه و مسايل مالي حمايت كنند؟ اظهار كرد: در برنامه ما اين مسايل لحاظ شده اند و قرار است، اين كارها در قالب خانه هاي ترويج انجام شوند؛ اما اين كارها بايد به صورت غيرانتفاعي توسط افراد داوطلب انجام شوند، چون ما نمي توانيم افرادي را كه براي فعاليت در خانه هاي ترويج صنايع دستي روستايي داوطلب مي شوند، استخدام كنيم و اين كار درست نيست.
صنايع دستي چوبي ويتنام با حمايت دولت نجات مي يابد
صنايع دستي چوبي ويتنام براي جلوگيري از نابودي، به حمايت دولت نيازمند است.
در شرايطي كه با وقوع بحران مالي در جهان، توليدكنندگان صنايع دستي در كشورهاي مختلف با مشكلات متفاوتي در زمينه خريد مواد اوليه، پرداخت دستمزد كارگران ، و فروش محصولات مواجه اند، رييس اتحاديه توليدكنندگان صنايع دستي ويتنام اعلام كرد، در صورتي كه دولت اين كشور به سرعت از توليدات چوبي صنايع دستي ويتنام حمايت نكند، اين صنعت در آينده نه چندان دور نابود خواهد شد.
وزير صنعت ويتنام، صنايع دستي اين كشور را يكي از اركان اقتصاد ويتنام مي داند كه حاصل توسعه آن در سال هاي اخير، افزايش چشمگير صادرات صنايع دستي اين كشور و كسب سالانه سه ميليارد دلار درآمد و اشتغال صدها هزار نفر بوده است.
در شرايط فعلي، ميزان تقاضا براي صنايع دستي ويتنام، بويژه صنايع دستي چوبي به طور چشمگيري كاهش يافته است و فقط حمايت هاي دولتي مي تواند آن را از نابودي نجات دهد. بازارهاي اصلي صنايع دستي ويتنام، كشورهاي آمريكا و غرب اروپا هستند.
كارشناسان براي خارج شدن صنايع دستي ويتنام از شرايط فعلي، ايجاد بازارهاي جديد براي صنايع دستي را در كشورهاي آمريكاي شمالي، خاورميانه و اروپايي شرقي به عنوان يك راهكار پيشنهاد كرده اند.
منابع عمومي را به خدمت صنايع دستي درآوريم
برخي از صنايع دستي و هنرهاي سنتي در حال منسوخ شدن هستند و بايد براي احياي آنها از منابع عمومي استفاده شود.
به گزارش ميراث آريا، رييس کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي ضمن بيان اين مطلب گفت: بهره برداري از منابع عمومي براي احياي رشته هاي صنايع دستي به اين معنا خواهد بود که اين منابع را در خدمت صنايع دستي در آوريم.
غلامرضا مصباحي مقدم تصريح کرد: تربيت نيروي انساني متبحر بايد از سوي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري انجام شود تا اين هنرها و فعاليت ها استمرار يابد و به نسل هاي آينده منتقل شود.
وي ادامه داد: صنايع دستي ايران داراي سابقه اي کهن و ظرافتي خاص هستند و در مجامع بين المللي مايه افتخار ايرانيان هستند.
آينده اي روشن در انتظار صنايع دستي مالزي
با وجود كاهش صادرات بيشتر كشورهاي توليدكننده صنايع دستي، صادرات صنايع دستي مالزي، روند صعودي دارد و آينده اي روشن در انتظار اين صنعت است.
يكي از مسئولان صنايع دستي مالزي كه براي گشایش يكي از نمايشگاه هاي صنايع دستي اين كشور به شهر لندن سفر كرده، اعلام كرد كه با وجود وقوع بحران اقتصادي در سطح جهان، صنايع دستي مالزي همچنان به روند رو به رشد خود ادامه مي دهد و آينده اي درخشان در انتظار صنايع دستي اين كشور است.
براساس گفته هاي اين مقام مالزيايي، سه عامل وجود رابطه كامل و تعامل مثبت بين توليدكنندگان صنايع دستي مالزي و عرضه كنندگان آنها به بازارهاي بين المللي، تحقيقات گسترده درباره تغييرات در سليقه مشتريان و افزايش مستمر كيفيت محصولات توليدشده و در نهايت، استفاده از ابزارهاي مناسب، مواد اوليه مرغوب و نظارت كامل بر چرخه توليد سبب شده اند كه در شرايط فعلي اقتصادي جهان، صنايع دستي مالزي به روند رو به رشد خود ادامه دهد.
صادرات صنايع دستي مالزي در شرايطي رشد دارد كه ميزان صادرات بيشتر كشورهاي توليدكننده صنايع دستي به دليل كاهش تقاضا در كشورهاي مختلف جهان تا 50 درصد كاهش يافته است و اين امر در درازمدت مي تواند پيامدهاي ناگواري را براي اقتصاد اين كشورها درپي داشته باشد.
اكنون بخش اعظم توليدات صنايع دستي مالزي به كشورهاي آمريكا، امارات، سنگاپور، آلمان، ويتنام، اندونزي، هنگ كنگ، چين، كانادا، قطر، فرانسه و عربستان صادر مي شود. همچنين مقامات صنايع دستي مالزي با برگزاري نمايشگاه هاي ويژه معرفي صنايع دستي اين كشور، به دنبال ايجاد بازارهاي جديد براي صنايع دستي مالزي هستند.
در همين حال، يك مقام ديگر مالزيايي، عامل اصلي روند رو به رشد صنايع دستي مالزي را نوآوري هاي متعدد توسط توليدكنندگان صنايع دستي مالزي مي داند كه حاصل آن، ارايه ده ها محصول جديد از توليدكنندگان
صنايع دستي مالزي در سال جاري ميلادي به بازارهاي جهاني است.
منتظر معجزه نباشيد!
ثريا شيرافکن
سال 87 براي صنايع دستي روزهاي پرتلاطمي داشت. تحولاتي مانند طراحي بسته بندي، مستندسازي رشته هاي درحال منسوخ، دريافت مهر اصالت همگي مواردي بود که سال گذشته نقطه شروعي براي آنها به شمار مي رفت.
اين تحولات نقاط ضعفي بودند که سالهاي سال صنايع دستي و هنرهاي سنتي با آنها دست و پنجه نرم مي کرد. همين معضلات بود که در طول دوران بي توجهي به صنايع دستي هر روز آنها را کمرنگ تر مي کرد تا روزي به محو آنها از صحنه ميراث کشور منجر شود.
البته هنوز مشکلاتي مانند گراني مواد اوليه، ورود صنايع دستي هندي و چيني، کاربردي نشدن صنايع دستي در زندگي روزمره ما پيش روي صنايع دستي کشور قرار دارد و قابل چشم پوشي نيست. اما در مدت زماني کوتاه نمي توان انتظار معجزه داشت.
نمي توان انتظار داشت تا دست اندرکاران صنايع دستي يک شبه مواد اوليه را ارزان کنند و در اختيار هنرمندان قرار دهند. زيرا مشکلاتي از اين دست مربوط به ساير بخش ها مي شود. تنها مي توان از آنها انتظار داشت به مراقبت از بذر تحولاتي که در سال گذشته کاشته شده بپردازند تا در بلند مدت حاصل آن قابل دسترسي باشد.
سال گذشته سالي بود که برنامه ريزي شد تا آينده روشني براي صنايع دستي رقم بخورد. برنامه هايي که راه را براي تصميم گيري در سال جاري هموار مي کند. اين برنامه ها در مقايسه با دوره هاي قبلي جامع تر بود و مي توان اميد داشت بازخورد آنها در جامعه صنايع دستي ملموس باشد.
حتي با ورود به صنايع دستي و هنرهاي سنتي کشور به فهرست دارندگان مهر اصالت ديدگاه ها در سطوح بين المللي نسبت به اين بخش از ميراث ايرانيان تغيير خواهد کرد و بازارهاي جهاني را به روي آنها مي گشايد.
سال ها بود که در مورد بيمه صنايع دستي صحبت مي شد اما اين طرح هم بلاتکليف بود. در دولت نهم با تصويب بيمه هاي اجتماعي قاليبافان و شاغلان صنايع دستي شناسنامه دار، اتفاق بزرگ ديگري در اين عرصه به وقوع پيوست که مي تواند تأثيرات مهمي روي ديدگاه هنرمندان صنايع دستي داشته باشد.
خدمت ديگري که در سال گذشته به صنايع دستي کشور شد مستندسازي رشته هاي درحال منسوخ شدن بود. اين اقدام که کوچکترين تأثير آن مي تواند جلوگيري از منسوخ شدن و بازگشت به عرصه توليد باشد اتفاق ديگري بود که در عرصه صنايع دستي روي داد. اما از تمام اينها که بگذريم در نهايت ثبت صنايع دستي بود که مي تواند سرنوشت غم انگيز آنها به خصوص رشته هاي در حال منسوخ را به گونه ديگري رقم زند.
شايد اکنون وضعيت صنايع دستي تا ايده آل فاصله زيادي داشته باشد. اما با شرايطي که فراهم شده مي تون اميدوار بود تا در آينده اي که چندان دور نيست بتوان به ايده آل دست يافت. نمي توان در طول يک سال انتظار معجزه داشت. با نگاهي به نيمه پر ليوان مي توان اميدوار بود که نيمه ديگر نيز به زودي پر شود.
منبع: میراث آریا